Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) görüşülen İklim Kanunu Teklifi’nin birinci bölümü kabul edildi. 11 maddeden oluşan bu bölüm, sera gazı emisyonlarının azaltılmasını ve iklim değişikliğine uyum çalışmalarının güçlendirilmesini hedefliyor. Yeni yasayla birlikte çevreyi kirletenlere ağır para cezaları getiriliyor.
Kurallara uymayanlara milyonluk cezalar
Kabul edilen düzenlemeye göre, doğrulanmış sera gazı emisyonu raporunu belirtilen sürede sunmayan kişi ve kuruluşlara 500 bin liradan 5 milyon liraya kadar idari para cezası uygulanacak. Ayrıca, ozon tabakasını incelten maddelerle ilgili yasaklara uymayanlara da 2,5 milyon liraya varan ceza kesilecek.
İklim mücadelesi kurumsallaşıyor
Kanun teklifi, iklim değişikliğiyle mücadelede stratejik planlama ve uygulamaların esaslarını belirliyor. Sera gazı emisyonlarının azaltılması, “net sıfır emisyon” hedefi ve uyum faaliyetleri çerçevesinde kurumlar arası koordinasyon sağlanacak. Bu süreç, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bünyesindeki İklim Değişikliği Başkanlığı tarafından yürütülecek.
Yerel yönetimlere eylem planı sorumluluğu
Her ilde sera gazı emisyonlarının azaltımı ve iklim değişikliğine uyum için adil geçiş gözetilerek hazırlanan yerel iklim değişikliği eylem planları, vali koordinasyonunda oluşturulacak. Bu planlar, büyükşehirlerde belediyeler tarafından yürütülecek ve İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu’na sunulacak.
Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması geliyor
Türkiye Gümrük Bölgesi’ne ithal edilen ürünlerin gömülü sera gazı emisyonlarını kontrol altına almak amacıyla Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması kurulabilecek. Bu mekanizma, Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda yürütülecek.
İklim terimleri yasal tanım kazandı
Teklifte “İklim Adaleti”, “Net Sıfır Emisyon”, “Karbon Kredisi” ve “Emisyon Ticaret Sistemi (ETS)” gibi 39 çevresel terim tanımlandı. Bu terimler, yasal süreçlerde rehber olarak kullanılacak.
Karbon Piyasası Kurulu oluşturulacak
Yeni kanunla birlikte, farklı bakanlık temsilcileri ve kurum yetkililerinden oluşan Karbon Piyasası Kurulu hayata geçirilecek. Bu kurul, karbon fiyatlandırmasına yönelik mekanizmaları düzenlemekle görevli olacak.
Veri paylaşımı zorunlu hale getirildi
İklim Değişikliği Başkanlığı, gerekli gördüğü bilgi, belge ve verileri kamu kurumları ile özel sektörden doğrudan talep edebilecek. Başkanlık, ayrıca Ulusal Coğrafi Bilgi Platformu üzerinden veri paylaşımı yapabilecek.
Geleceğe yatırım niteliğinde bir adım
İklim Kanunu, Türkiye’nin çevre politikalarında dönüm noktası olarak görülüyor. Kanun sayesinde hem doğa korunacak hem de ekonomik ve sosyal geçiş süreçleri daha adil bir zemine oturtulacak.